การเตรียมความพร้อมและการตอบโต้ภาวะฉุกเฉิน (Emergency Planning and Response) หมายความว่า การวางแผน การควบคุม การเตรียมพร้อม และการตอบโต้เหตุการณ์ที่ไม่สามารถควบคุมได้ทันทีทันใด ซึ่งอาจทำให้เกิดการเสียชีวิต บาดเจ็บ หรือความเสียหายต่อทรัพย์สินหรือผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยครอบคลุม ด้านการจัดทำแผน การจัดหาทรัพยากร และการเตรียมอุปกรณ์ รวมถึงการทบทวนแผนปฏิบัติการการจัดการเหตุฉุกเฉิน การฝึกอบรมและฝึกซ้อมผู้ที่เกี่ยวข้อง และการสื่อสารกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
วัตถุประสงค์: การจัดการภาวะฉุกเฉินที่มีประสิทธิภาพจะช่วยลดความรุนแรงของผลกระทบจากเหตุการณ์ จะช่วยรักษาชีวิต ปกป้องทรัพย์สินและสิ่งแวดล้อม และช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย